Cenote, czyli z języka Majów: dziura z wodą. To naturalne studnie utworzone w skale wapiennej, półotwarte jaskinie lub groty wypełnione wodą. To tutaj przychodzili Majowie, aby spotkać się ze swoimi bogami. Cenotes to miejsca święte, stanowiące wejście do świata zmarłych, gdzie odbywały się pogrzebowe rytuały i składano ciała zmarłych wraz z ofiarami.
Cenotes ukrywają się wśród przesuszonych dżungli na Jukatanie. Niepozorne, drobne jeziorko 5m x 10m „in the middle of nowhere” jest bramą do podwodnego świata. Lodowata woda rewelacyjnie ochładza ciała rozgrzane tropikalnym słońcem, a jej krystaliczność ukazuje piękno podwodnej fauny i flory nawet bez zanurzenia. Bardzo popularny snorkeling, czyli pływanie z maską i fajką, umożliwia nawet amatorom podglądanie rybek i innych wodnych żyjątek.
Uwielbiałam moczyć nogi w jeziorku. Od razu podpływało całe stado agresywnych rybek i za darmo wyjadało cały zrogowaciały naskórek z moich stóp. I pomyśleć, że w Europie płaci się grube pieniądze za „fish pedicure”…
Następnie zakładałam maskę i dawaj nura do wody! Pod wodą czas mija wolniej, słychać własny oddech, który zwalnia z każdą sekundą. Wśród traw i rafy koralowej kołyszących się w rytm fal człowiek zapomina o doczesności. Czas się zatrzymuje. Obserwując pływające rybki uświadamiamy sobie, jak ważne są niewerbalne formy komunikacji i jak dużo jesteśmy w stanie dowiedzieć się i zrozumieć tylko z obserwacji, wyłączając zarówno zmysł mowy jak i słuchu.
…Podpływam do linii życia. To tam kończy się skała odbijająca światło słoneczne na dnie. Za nią jest czarna dziura. Nawet jeśli popłynę dalej, to nic nie zobaczę bez oświetlenia. Może dobrze, bo boję się tego, co mogą skrywać głębiny… Tam już nie ma rybek swobodnie i rześko pływających w grupie lub pojedynczo. Żadna aż tam nie podpłynie…
Na Półwyspie Jukatan znajduje się ponad 8000 cenotes, wszystkie z nich są połączone na poziomie wód głębinowych. Wiele z nich nie zostało jeszcze w pełni odkrytych ze względu na niedostępność nawet dla profesjonalnych nurków. Cenotes są dość łatwo dostępne dla turystów, znajdują się przy autostradzie Cancun-Tulum i jadąc colectivo można poprosić o wysadzenie przy określonej Cenote.
Najbardziej podobały mi się Cenote Azul i Cenote Cristalino. Jednakże polecam także wycieczkę do Rio Secreto oferującą spacer/przepływ podziemną rzeką lub Ecopark Kantun-Chi, w którym znajduje się aż 5 cenotes, w tym 1 oferująca spacer/przepływ oświetloną podziemną rzeką, wraz z przeciskaniem się pomiędzy stalagmitami i stalagnatami. Niesamowite przeżycie! Dla osób zaprawionych w boju, które nie boją się nurkować z butlą, punktem obowiązkowym jest Cenote Dos Ojos.
Wejście całodniowe na teren jednej jaskini kosztuje średnio 80$ (tj. 16 zł), należy zaopatrzyć we własne jedzenie, strój kąpielowy i sprzęt do nurkowania (z wyjątkiem cenotes głębinowych, gdzie pływa się wyłącznie z profesjonalnym sprzętem do nurkowania, butlami). Całodniowy karnet do Ekoparku Kantun-chi wraz z wycieczką po zalanej grocie kosztuje 70 USD.
Jednorazowy, analogowy wodoszczelny aparat fotograficzny z 24 klatkami można kupić w miejscowych supermarketach w cenie 15-25 zł. W sezonie są również dostępne wodoszczelne „cyfrówki” od 200 zł (jednak nie sprawdzałam ich jakości).
